قابلمه چدن اصل را بهتر بشناسیم

قابلمه چدن نام آشنایی است که این روزها زیاد به گوش ما می‌خورد. بعد از گذشت دوره قابلمه‌های تفلون که همه حداقل یک دست از آنها در خانه داشتند، قابلمه‌هایی تولید شد، به نام چدن که دوام بیشتری نسبت به تفلون داشت و به سرعت توانست جایگاه خود را در بازار پیدا کند.

وزن این قابلمه‌ها نسبت به تفلون خیلی سنگین‌تر است ولی دوام و کارایی و البته عمر طولانی‌تری نسبت به تفلون دارد. تمام این مزایا سبب شده تا قیمت این محصول بالاتر برود.

قابلمه چدن چیست؟

چدن از ترکیب آهن، کربن و سیلیسیم ساخته می‌شود. نسبت وزنی این مواد چدن به این صورت است: حدود ۹۵ درصد آهن، چیزی بین ۱/۲ تا ۴ درصد کربن و ۱ تا ۳ درصد سیلیسیم.

اما قابلمه‌های چدن با این فرمول ساخته نمی‌شوند. جنس این قابلمه‌ها برخلاف قابلمه‌های گرانیتی، از آلومینیوم آلیاژی است که پوششی از تفلون، گرانیت یا سرامیک آنها را پوشانده است.

آلومینیوم مذابی داخل قالب‌های قابلمه و تابه ریخته می‌شود تا شکل آنها را بگیرد، به همین دلیل دسته‌های این قابلمه از جنس خود قابلمه است. بعد از اینکه از قالب خارج شد، پوشش داخلی نچسب به آن اضافه می‌شود.

نکته جالب اینجاست که قابلمه‌های تفلون از جنس آلومینیوم خالص می‌باشند ولی قابلمه‌های چدن از جنس آلومینیوم آلیاژی می‌باشند. در قابلمه‌های تفلون ورقه‌های آلومینیوم به صورت قابلمه و تابه شکل داده می‌شوند، سپس پوشش تفلون داخل آن قرار می‌گیرد. پس در واقع جنس هردو نوعی آلومینیوم است.

به طور معمول انتخاب ما بستگی به پوشش داخلی یک قابلمه دارد، اینکه تفلون، سرامیک یا گرانیت باشد و در درجه بعد معیارهایی مانند زیبایی، نچسبی، مقاوم بودن، بهداشت و سلامت. اما آلومینیوم آلیاژی و آلومینیوم خالص فقط در ضخامت، مقاومت، وزن و ظاهر با هم متفاوتند که چندان برای مصرف‌کننده مهم نیست.

ویژگی‌های قابلمه چدن

– ظروف چدن بسیار مستحکم و بادوام هستند.

– برای پخت غذا در این ظروف، روغن خیلی کمی مصرف می‌شود.

– اگر قبل از شروع آشپزی، قابلمه چدن یا تابه را خوب گرم کنید، این ظروف از سوختن غذا جلوگیری می‌کنند.

– نگهداری و مراقبت از آنها ساده است.

– استفاده از قاشق‌های استیل یا فلزی در آنها منعی ندارد.

– شستشوی آنها بلافاصله بعد از آشپزی درحالیکه هنوز داغ است و استفاده از مایع ظرفشویی به آنها آسیب نمی‌زند.

– به دلیل وجود آهن در این ظروف در هنگام پخت، یون آهن آزاد شده و برای افرادی که کم‌خونی دارند، بسیار مفید است.

روش‌های تشخیص قابلمه چدن اصل

– اولین و ساده‌ترین راه تشخیص چدن اصل، استفاده از آهنربا است. به دلیل وجود آهن در مواد اولیه تشکیل‌دهنده چدن، این ظروف به سرعت به آهنربا می‌چسبند.

– چدن ظاهر ناصافی دارد و دارای نقطه نقطه‌های ریز برجسته‌ای است. جنس این قابلمه‌ها تقریباً شبیه پنجره‌های آهنی است که روی شعله گاز شما قرار می‌گیرد.

– در بالا اشاره شد که قابلمه‌های چدن بسیار محکم و بادوام هستند، اما این استحکام به معنی نشکن بودن آنها نیست. ظروف فلزی اگر با زمین برخورد کنند کمی قُر می‌شوند، اما چدن در صورت برخورد محکم با زمین، می‌شکند.

کاربرد و نحوه کار با ظروف چدن

– برای پخت بهتر غذا در قابلمه چدن، بهتر است قابلمه را ابتدا گرم کرده سپس مواد را داخل آن بریزیم تا گرما در تمام نقاط ظرف پخش شده و غذای شما با حرارت یکسان پخته شود.

– برای هم زدن مواد غذایی بهتر است از کفگیرهای چوبی و پلاستیکی استفاده کنید؛ هرچند که استفاده از کفگیرهای فلزی منعی ندارد.

– به علت وجود آهن در قابلمه چدنی اگر به مدت زیاد در آب بماند یا پس از شستشو کامل خشک نشود، امکان زنگ زدن آن وجود دارد. پس بهتر است بعد از شستن، قابلمه را خشک کنید. البته زنگ زدن ظروف به معنی خراب شدن آن نیست، در صورتی که این اتفاق رخ داد، با سیم ظرفشویی داخل ظرف را بشویید و لایه زنگ‌زده را بردارید، سپس دوباره می‌توانید از آن استفاده کنید.

– ظروف چدن برای نگهداری از غذا داخل یخچال مناسب نمی‌باشند، پس بهتر است پس از پخت غذا از داخل آن خارج شود.

– اگر چدن شما بدون پوشش است، بهتر است بلافاصله بعد از اتمام مراحل پخت، غذا به ظرف دیگری انتقال داده شود تا از اکسید شدن چدن جلوگیری شود.

– مواد اسیدی را داخل ظروف چدن بدون روکش نریزید، موادی مانند آبلیمو، سرکه یا سس گوجه‌فرنگی.

برندهای مطرح دنیا در ظروف چدن

• Lodge
• Staub
• Le Creuset
• Utopia Kitchen
• Smithey

منبع رده بندی: وبسایت www.foodandwine.com